Act of Abjuration
Th?? ???? ??? ??????????? ?? ????? ???? ??? ?? ????? ?? ????????? ??? ?????? ??? ??????? ??? !
???? ??? ????? ??????????? ?? ??? ???/??? ??? ?????????? ?????-??????????? ??? ?????? ???? ???? !
“Signed on 26 July 1581 in The Hague, the Act formally confirmed a decision made by the States General of the Netherlands in Antwerp four days earlier. It declared that all magistrates in the provinces making up the Union of Utrecht were freed from their oaths of allegiance to their lord, Philip, who was also King of Spain. The grounds given were that Philip had failed in his obligations to his subjects, by oppressing them and violating their ancient rights (an early form of social contract). Philip was therefore considered to have forfeited his thrones as ruler of each of the provinces which signed the Act.”
This time the Beneficiary In Trust will not be ruled by provinces who signed yet another Act !
By
Vincent Zegel ✍
Suveran d’œuvre
All rights reserved
BRP=Gemeentelijke Basis Registratie Presumptieve Personen=transgender incognito=Clausula Rebus Sic Stantibus=Erfrechtelijke competentie=Canon 2057
The Act of Abjuration (Dutch: Plakkaat van Verlatinghe; Spanish: Acta de Abjuración, lit. ‘placard of abjuration‘) is the declaration of independence by many of the provinces of the Netherlands from the allegiance to Philip II of Spain, during the Dutch Revolt.
Signed on 26 July 1581 in The Hague, the Act formally confirmed a decision made by the States General of the Netherlands in Antwerp four days earlier. It declared that all magistrates in the provinces making up the Union of Utrecht were freed from their oaths of allegiance to their lord, Philip, who was also King of Spain. The grounds given were that Philip had failed in his obligations to his subjects, by oppressing them and violating their ancient rights (an early form of social contract). Philip was therefore considered to have forfeited his thrones as ruler of each of the provinces which signed the Act.
The Act of Abjuration allowed the newly independent territories to govern themselves, although they first offered their thrones to alternative candidates. When this failed in 1587 by, among other things, the Deduction of François Vranck the provinces became a republic in 1588.
During that period the largest parts of Flanders and Brabant and a small part of Gelre were recaptured by Spain. The partial recapture of these areas to Spain led to the creation of Staats-Vlaanderen, Staats-Brabant, Staats-Overmaas and Spaans Gelre.
The Seventeen Provinces of the Habsburg Netherlands were united in a personal union by Holy Roman Emperor and King of Spain Charles V with the incorporation of the duchy of Guelders in his Burgundian territories in 1544; and constituted as a separate entity with his Pragmatic Sanction of 1549.[1] His son, King Philip II of Spain, inherited these provinces on Charles’ abdication in 1555. But this actually meant that he assumed the feudal title of each individual province, as Duke of Brabant, Count of Holland etc. There never was a single, unified state of the Netherlands, though the provinces were all represented in the States General of the Netherlands, since the Great Charter or Privilege of Mary of Burgundy of 10 February 1477.[citation needed]
In the Dutch Revolt, from 1568 several of these provinces rose in rebellion against Philip. Given the monarchical ethos of the time, the revolt had to be justified partly – as William the Silent, the leader of the Dutch Revolt, put it – as an attempt whereby “the Republic’s ancient privileges and liberty should be restored”;[2] partly as directed against the royal councillors, not the king:[3] thus the legal fiction was maintained of just having revolted against his viceroys, successively the Duke of Alba, Luis de Zúñiga y Requesens, John of Austria, and the Duke of Parma, while the stadtholders appointed by the provincial estates continued to claim they represented Philip.[citation needed]
This pretence was already wearing thin, however, by the time of the Pacification of Ghent in 1576. When Don Juan attacked Antwerp and Namur in 1577, the States General – as the provincial estates did with the non-royalist stadtholders – appointed Archduke Matthias, Philip’s nephew, as viceroy, without Philip’s consent.[note 1] Matthias was young and inexperienced, and brought no resources of his own to the battle with Philip. This became a serious problem after the Duke of Parma started to make serious inroads against the tenuous unity of the Pacification with his Union of Arras of a number of southern Provinces, which the rebellious northern provinces answered with their own Union of Utrecht, both in 1579.[4] Each union formed its own Estates General. William the Silent therefore decided that the rebellious Netherlands should look for an overlord who could bring useful foreign allies; and hoped that Francis, Duke of Anjou, the younger brother and heir-presumptive of King Henry III of France, who did not wish to be someone else’s viceroy, was such a man. The rebel States General was persuaded to offer him the sovereignty of the Netherlands, which he accepted by the Treaty of Plessis-les-Tours, while Matthias was bought off with a generous annuity. Holland and Zeeland however did not join in the offer, preferring to look to William himself for the transfer of sovereignty.[5]
Act of Abjuration
Transferring the sovereignty of the Netherlands presented a significant problem: the magistrates of the cities and rural areas, and the provincial states themselves, had sworn allegiance to Philip. Oaths of allegiance were taken very seriously during this monarchical era. As long as the conflict with Philip could be glossed over, these magistrates could pretend to remain loyal to the king, but if a new sovereign was recognised, they had to make a choice. The rebellious States.
General decided on 14 June 1581 to officially declare the throne vacant,[6] because of Philip’s behaviour, hence the Dutch name for the Act of Abjuration: “Plakkaat van Verlatinghe”, which may be translated as “Placard[note 2] of Desertion.” This referred not to desertion of Philip by his subjects, but rather, to a suggested desertion of the Dutch “flock” by their malevolent “shepherd,” Philip.[citation needed]
A committee of four members – Andries Hessels, greffier (secretary) of the States of Brabant; Jacques Tayaert, pensionary of the city of Ghent; Jacob Valcke, pensionary of the city of Ter Goes (now Goes); and Pieter van Dieven (also known as Petrus Divaeus), pensionary of the city of Mechelen – was charged with drafting what was to become the Act of Abjuration.[6] The Act prohibited the use of the name and seal of Philip in all legal matters, and of his name or arms in minting coins. It gave authority to the Councils of the provinces to henceforth issue the commissions of magistrates. The Act relieved all magistrates of their previous oaths of allegiance to Philip, and prescribed a new oath of allegiance to the States of the province in which they served, according to a form prescribed by the States General.[note 3] The actual draft seems to have been written by an audiencier[note 4] of the States General, Jan van Asseliers.[7]
The Act was remarkable for its extensive Preamble, which took the form of an ideological justification, phrased as an indictment (a detailed list of grievances) of King Philip. This form, to which the American Declaration of Independence bears striking resemblance, has given rise to speculations that Thomas Jefferson, when he was writing the latter, was at least partly inspired by the Act of Abjuration.[8][9]
The Preamble was based on Vindiciae contra tyrannos by Philippe de Mornay, and other works of monarchomachs may have been sources of inspiration also.[10] The rebels, in their appeal to public opinion, may have thought it more important to quote “authoritative” sources and refer to “ancient rights” they wished to defend. By deposing a ruler for having violated the social contract with his subjects, they were the first to apply these theoretical ideas. Historian Pieter Geyl described the Act of Abjuration as a “rather splendid, albeit late, expression of the sturdy medieval tradition of liberty,” and noted that while the principles expressed in the act were derived from Calvinism, the document lacked a purely religious argument.[11]
In order of appearance, these provinces are mentioned in the declaration: the Duchies of Brabant and Guelders, the Counties of Flanders, Holland and Zeeland, and the Lordships of Frisia, Mechelen and Utrecht.[citation needed] The provinces of Overijssel (which included Drenthe) and Groningen also seceded but are not separately mentioned as they strictly speaking were not separate entities but parts of Utrecht and Guelders, respectively. Large parts of Flanders and Brabant were later occupied again by the Spanish king.[citation needed]
Principe en pathos van een onafhankelijkheidsverklaring
“Het is iedereen bekend dat een landsvorst door God als hoofd van zijn onderdanen is aangesteld om hen te beschermen tegen alle vormen van onrecht, schade en geweld…”
Aldus begint de considerans van het Plakkaat met een definitie van de verhouding tussen vorst en volk.
Vorst als herder en vader
Bij zijn inhuldiging op 30 april 2013 haalde Willem Alexander deze tekst aan.
De volledige passage is: “Het is iedereen bekend dat een landsvorst door God als hoofd van zijn onderdanen is aangesteld om hen te beschermen tegen alle vormen van onrecht, schade en geweld zoals een herder dat is ter bescherming van zijn schapen.
De onderdanen zijn namelijk door God niet geschapen omwille van de vorst om hem in alles wat hij beveelt, of het nu godgevallig of goddeloos is, recht of onrecht, onderdanig te zijn en als slaven te dienen.”
Het moderne oog knippert even bij het ‘van Godt gestelt is hooft over zijne ondersaten’.
Als fossiel leeft de uitdrukking echter nog steeds voort in de aanhef van een Koninklijk Besluit: ‘Wij Willem-Alexander, bij de gratie Gods, Koning der Nederlanden’, waarbij het meervoud ‘wij’ voor extra bevreemding zorgt.
Het Belgische staatshoofd dankt zijn functie daarentegen aan het mandaat van zijn volk, hij is: ‘Koning der Belgen’.
In het verband van het Plakkaat wordt bij de verwijzing naar God zeker niet gedacht aan het goddelijke recht, le droit divin, waarop het absolutisme zich zou gaan beroepen.
De goddelijke aanstelling zoals bedoeld in het Plakkaat houdt verplichtingen in, zoals uit het vervolg blijkt:
“Echt revolutionair is het recht dat wordt opgeëist om een nieuwe soeverein te kiezen als de oude zich als tiran ontpopt.”
“De vorst regeert juist omwille van zijn onderdanen, zonder wie hij geen vorst is, om hen rechtvaardig en redelijk te besturen en te leiden, en om hen lief te hebben, zoals een vader zijn kinderen en een herder zijn schapen, die lijf en leven op het spel zet om ze te behouden.”
De herhaling van de pastorale beeldspraak is stilistisch niet zo sterk, maar wel zeer Bijbels; ‘herder’ komt 55 keer in de Heilige Schrift voor, zoals in: ‘De goede herder geeft zijn leven voor de schapen’ (Joh. 10:11).
Een godvergeten tiran
“Als een vorst echter niet zo handelt, maar in plaats van zijn onderdanen te beschermen, hen probeert te onderdrukken, overmatig te belasten, hun de oude vrijheid, rechten (privilegien) en gewoonten af te nemen en hen te bevelen en te behandelen als slaven, moet hij niet als vorst, maar als tiran worden beschouwd.”
Het betoog komt hier sterk overeen met de Verhandeling over het recht van ambtsdragers over hun onderdanen.
Deze Traité du droit des magistrats sur leurs subiets werd in 1574 geschreven door calvinist Beza, verlatijnsing van de naam Bèze.
Théodore de Bèze (1519-1605) schreef dit traktaat in reactie op de Bartholomeusnacht ofwel Bloedbruiloft van 23/24 augustus 1572, waarbij te Parijs ongeveer tweeduizend hugenoten verraderlijk waren afgeslacht.
Een passage uit de brief van Paulus aan de Romeinen speelde geloofsgenoten van Beza – in Genève opvolger van Calvijn zelf – parten.
Mocht men zich wel tegen het gezag verzetten?
De apostel had immers gezegd: “Iedereen moet het gezag van de overheid erkennen, want er is geen gezag dat niet van God komt; ook het huidige gezag is door God ingesteld.
Wie zich tegen dit gezag verzet, verzet zich dus tegen een instelling van God, en wie dat doet roept over zichzelf zijn veroordeling af.” (Rom. 13:1-2 in de Nieuwe Bijbelvertaling van 2004)“
Nog tijdens de Duitse bezetting was deze tekst voor leden van de Gereformeerde Bond de rechtvaardiging – of het alibi – om niet in het verzet te gaan; ook dit verfoeilijke gezag kwam immers van God.
In het vervolg van de Romeinenbrief staat nog dat het gezag als dienaar van God het zwaard niet voor niets draagt, ook een vaak aangehaald woord.
Zoals dat met alle heilige boeken gaat, waren er gelukkig ook teksten te vinden die verzet wel rechtvaardigden.
‘Men moet God meer gehoorzamen dan de mensen,’ zeiden Petrus en de andere apostelen toen ze door het Joodse Sanhedrin ter verantwoording werden geroepen voor het doorgaan met prediken in de naam van Jezus, ondanks het uitdrukkelijke verbod dat hun was opgelegd (Hand. 5:29).
In zijn verhandeling beargumenteert Beza dat onderdanen wel degelijk het recht hebben zich te verzetten tegen de vorst, namelijk als die zich ontpopt als een tiran en zich dus niet houdt aan de eed die hij bij zijn inauguratie heeft afgelegd.
De lagere magistraten en de Staten mogen dan de gehoorzaamheid opzeggen.
Zo argumenteert het Plakkaat ook:
“In dat geval staat het naar recht en reden zijn onderdanen stellig vrij – zeker in overleg met de Staten van het land – om hem niet als vorst te erkennen, maar hem te verlaten, en in zijn plaats een ander te hunner bescherming rechtmatig tot staatshoofd (overhooft) te kiezen.”
In de tussenzin ‘in het bijzonder na beraadslaging van de Staten’, eist dit orgaan het recht op namens de onderdanen te spreken.
Enigszins anachronistisch zou dit het claimen van de status van volksvertegenwoordiging mogen heten. In het ontwerp van Van Asseliers is in de marge besondere by deliberatie van de Staten van den lande als een noodzakelijke aanvulling gekrabbeld.
Er mocht geen twijfel bestaan over de cruciale positie van de Staten-Generaal.
Dit orgaan overkoepelde de gewestelijke Statenvergaderingen.
Het werd gevormd toen vorsten uit het huis Bourgondië die Nederlandse gewesten in een personele unie verenigden. Deze vereniging maakte een overleg van de landsheer met de gezamenlijke gewesten gewenst.
De eerste bijeenkomst van de algemene Statenvergadering werd onder auspiciën van Filips de Goede (1396-1467) op 9 januari 1464 in Brugge gehouden. ‘Staten’ waren de standen, in beginsel waren dat de adel, de geestelijkheid en als derde stand meestal de steden.
De samenstelling verschilde van gewest tot gewest.
In de passage komt voor het eerst het woord ‘verlaten’ voor, een subtiel gekozen term.
De Franse tekst van het Plakkaat, die nog in 1581 bij Plantijn in Antwerpen uitkwam, geeft ‘verlaten’ weer met abandonner, opgeven.
Het gaat dus niet om afzetten of zelfs maar afzweren, maar Filips II wordt als een hopeloze partner opgegeven, want hij had van zijn kant zijn Nederlandse onderdanen in de steek gelaten.
Heel omzichtig wordt geformuleerd dat de Staten de oude landsheer eenvoudig de rug toekeren, terwijl pamfletten, die in deze woelige tijd in groten getale circuleerden, veel radicaler het afzetten hadden bepleit.
Echt revolutionair is echter het recht dat vervolgens wordt opgeëist, om een nieuwe soeverein te kiezen als de oude zich als tiran ontpopt.
Tiran, de klassieke despoot
Zowel Beza als het Plakkaat maakt een scherp onderscheid tussen een ware, goedertieren vorst en een tiran. Woord en begrip tiran gaan terug op de Griekse oudheid. Een tyrannos was een leider die langs onwettige weg, met name een staatsgreep, aan de macht was gekomen. Met geweld hield hij zijn regime in stand, vergreep zich aan leven en goed van burgers en aan hun vrouwen. Het was een burgerrecht en zelfs burgerplicht om zich desnoods met geweld van zo’n despoot te ontdoen. Die overtuiging ging terug op de klassieke oudheid. Model voor tirannendoders stonden Harmodios en Aristogeiton, die in 514 v.Chr. een geslaagde moordaanslag op de broer van de Atheense tiran Hippias pleegden. Zo baanden zij volgens de overlevering de weg voor de Atheense democratie. Beiden waren in 514 afgemaakt, maar werden later als tirannendoders geëerd in liederen en door een standbeeld op het Atheense centrale plein.
Het Plakkaat van Verlatinge De eerste onafhankelijkheidsverklaring – Anton van HooffNaar hun voorbeeld gold tirannenmoord voortaan als een daad van goed burgerschap. De senatoren die in 44 v.Chr. Caesar doodstaken, beschouwden zich als nobele tirannendoders – Beza verwijst naar die gerechtvaardigde moord op de despoot. Tijdens het naziregime discussieerde de kring van Von Stauffenberg over morele gerechtvaardigdheid van een aanslag op Hitler als ‘Tyrannenmord’. Het idee dat Filips zich aan tirannie schuldig maakte, is al te vinden in het Wilhelmus in de laatste regels van de zesde strofe, die wij als schoolkinderen vroeger op Koninginnedag in aubades voor de burgemeester ook zongen:
de tirannie verdrijven
die mij mijn hart doorwondt.